Naukowcy Politechniki Krakowskiej, jako pierwsi na świecie pracują nad nowymi związkami chemicznymi, które mogą pomóc w walce z groźnym rakiem piersi TNBC.
Substancja, którą opracowują badacze z Krakowa, może wejść w skład celowanego leku, wykorzystywanego w chemioterapii do precyzyjnego niszczenia receptorów komórek nowotworowych i blokowania ich namnażania.
Rak piersi typu TNBC jest wykrywany u ok. 10-15 procent pacjentów, ma on wysoki wskaźnik nawrotów i częstsze od innych ryzyko przerzutów odległych. Obecnie leczenie TNBC polega na chirurgicznej resekcji guza i uzupełniającym podawaniu chemioterapeutyków. Te zaś, jak wiadomo, mają również negatywny wpływ na zdrowe komórki organizmu. Rak potrójnie negatywny TNBC jest trudny do leczenia, ponieważ, jak mówi kierownik badań mgr Damian Kaługa: na powierzchni jego komórek nie ma słabych punktów, takich jak receptory estrogenowe, progesteronowe czy HER2, które wykazują wrażliwość na chemio- czy hormonoterapię.
Stąd naukowcy opracowując nowe cząsteczki postanowili skupić się na białku, które dotąd kojarzyło się z chorobami centralnego układu nerwowego a nie z onkologią. Innowacyjne związki first-in-class badacze proponują użyć, jako klucza, za pomocą którego dostaną się do komórek nowotworowych.
Dzięki temu lek rzeczywiście będzie neutralizował guz nowotworowy, a nie uszkodzi zdrowych komórek – wyjaśnia Damian Kułaga.
Obecnie trwa synteza nowych związków i badanie ich przeciwnowotworowego potencjału. To ważne, bo nowe związki mają stać się składowymi leków celowanych, które uderzą w konkretne receptory komórek nowotworowych i zablokują szlaki komunikacyjne w nich.
Z laboratoriów chemicznych Politechniki Krakowskiej cząsteczki trafią na dalsze testy do ośrodków badawczych partnerów projektu – Instytutu Farmakologii im. Jerzego Maja Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (grupa prof. Andrzeja Bojarskiego) oraz Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu (dr Martyna Stachowicz-Suhs z zespołu prof. Joanny Wietrzyk).
Od etapu, na którym jesteśmy – badań przedklinicznych – do wprowadzenia leku opartego na naszym związku do terapii jest długa droga, ale podejmujemy taki szlak jako pierwsi w świecie wierząc, że przyśpieszy prace nad skutecznym leczeniem raka TNBC – podkreśla Damian Kułaga z Politechniki Krakowskiej.
Na projekt, którym kieruje (realizowany we współpracy z Instytutami Farmakologii PAN w Krakowie oraz Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu) otrzymał blisko 1,5 mln zł w ramach programu „Lider” Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
