W dniach 13-14 marca 1943 roku, w sercu jednego z najbardziej malowniczych miast Polski, dokonał się jeden z najtragiczniejszych aktów okupacji niemieckiej – likwidacja getta w Krakowie. To wydarzenie, choć odległe w czasie, pozostaje nieusuwalnym śladem na historycznej mapie Krakowa i pamięci jego mieszkańców.
W 1941 roku, na podstawie zarządzenia gubernatora dystryktu krakowskiego Otto Wächtera, w dzielnicy Podgórze utworzono dzielnicę żydowską. Decyzja ta była częścią szerszej, brutalnej polityki nazistowskich Niemiec, mającej na celu izolację i eksploatację żydowskiej populacji. Przed wojną w Krakowie mieszkało około 68 tysięcy Żydów, z których większość została wysiedlona lub uciekła przed prześladowaniami. Do getta trafiło około 15 tysięcy osób, głównie zatrudnionych w niemieckich przedsiębiorstwach na terenie miasta. Liczba ta wzrosła, gdy do getta przeniesiono Żydów z okolicznych gmin.
Rok 1942 przyniósł dwie duże deportacje mieszkańców getta, co znacznie zmniejszyło jego populację i obszar. Jednak prawdziwy horror miał miejsce w marcu 1943 roku, kiedy to naziści przystąpili do ostatecznej likwidacji getta. W ciągu dwóch dni, 13 i 14 marca, niemieckie siły okupacyjne brutalnie zakończyły istnienie getta w Krakowie. Pierwszego dnia 8 tysięcy mężczyzn zdolnych do pracy zostało wyselekcjonowanych i wysłanych do obozu koncentracyjnego w Płaszowie. Pozostałych mieszkańców, w tym kobiety, dzieci i starców, zamordowano na miejscu lub deportowano do innych obozów zagłady.
Niewielu udało się uciec i przetrwać po aryjskiej stronie miasta, ukrywając się przed nieludzkim prześladowaniem. Plac Zgody, obecnie znany jako Plac Bohaterów Getta, stał się miejscem pamięci tych, którzy zostali zabrani i tych, którzy zginęli.
Likwidacja getta w Krakowie jest jednym z wielu przerażających rozdziałów historii II wojny światowej, ale także świadectwem odwagi i determinacji tych, którzy stawiali opór. Pamięć o tych wydarzeniach przypomina o ciemnych stronach historii ludzkości i konieczności pielęgnowania pamięci, by takie tragedie nigdy się nie powtórzyły.
