Święto szpinaku ustanowiono po to, by zwrócić uwagę na właściwości zdrowotne warzywa, które chroni przed rakiem i miażdżycą.
Zwolenników jedzenia szpinaku jest tyle samo, co przeciwników. Szpinak najczęściej kojarzy się z zieloną papką, na siłę wciskaną dzieciom, bo przez długi czas uważano, że zawiera duże ilości żelaza. A to nieprawda.
Szpinak był znany już w starożytnej Persji, stamtąd w VII wieku trafił do Chin i był tam nazwany „perskim zielem” albo „trawą Persji”. Do Europy trafił w IX wieku za sprawą Maurów, którzy przywieźli go do Hiszpanii i od tej pory był znany, jako „warzywo hiszpańskie”. Stamtąd szpinak zawędrował do Francji, Włoch i Anglii. Jego wielbicielką była Katarzyna Medycejska, która wyjeżdżając do Francji, by poślubić króla zabrała ze sobą własnych kucharzy, by przygotowywali jej szpinak tak jak lubi. Od tego czasu potrawy podawane na szpinaku są określane – po florencku.
Jednak szpinak na swoją popularność musiał poczekać. Rozsławiły go pielęgniarki od św. Wincentego a Paulo, które opiekowały się nędzarzami. Przyrządzały im winko na bazie szpinaku, po którym chorzy w niewyjaśniony sposób powracali do zdrowia. Przed II wojną światową w USA po telewizyjnej emisji komiksu „Popeye” sprzedaż szpinaku wzrosła o jedną trzecią. Bohater bajki zajada się szpinakiem i zyskuje nadludzką siłę.
Co zawiera szpinak i jakie ma właściwości lecznicze?
Szpinak ma właściwości antynowotworowe i chroni przed miażdżycą, opóźnia procesy starzenia się skóry, chroni przed chorobami Alzheimera i Parkinsona. Jest to zasługą dużych ilości beta-karotenu, witaminy C i E oraz luteiny-znanych przeciwutleniaczy.
Szpinak jest źródłem magnezu, a zatem jest polecany osobom narażonym na stress, wykazuje właściwości uspokajające, zapobiega bólom i zawrotom głowy. Zawarty w liściach rośliny potas obniża ciśnienie krwi. Dodatkowo potas współdziałając z magnezem reguluje pracę serca. W szpinaku znajduje się witamina K, która odgrywa kluczową rolę w procesie krzepnięcia krwi. Zawarty w nim kwas foliowy, chroni płód przed wadami układu nerwowego.
Szpinak ma właściwości odchudzające, jest niskokaloryczny, zawiera wspomniany potas i witaminy z grupy B, które pomagają spalać tłuszcz i węglowodany oraz przyspieszają metabolizm.
Nie jest prawdą, że szpinak zawiera dużo żelaza pomagającego w leczeniu anemii.
Osoba, pisząc publikację naukową nt. szpinaku popełniła błąd – zamiast napisać, że 100 gramów szpinaku zawiera 3,4 mg żelaza, wpisała 34 mg wpływając tym samym na losy dzieci na całym świecie. Podobna ilość żelaza, co w szpinaku, znajduje się w wołowinie. Z tą jednak różnicą, że żelazo z wołowiny przyswajamy w 20 proc., a ze szpinaku zaledwie 1 proc.
Wartości odżywcze szpinaku (w 100 g)
Wartość energetyczna – 23 kcal, białko ogółem – 2.9 g, tłuszcz – 0.4 g, węglowodany – 3.6 g (w tym cukry proste 0.4), błonnik – 2.2 g, witaminy: witamina C – 28.1 mg, witamina B6 – 0.2 mg, kwas foliowy – 7 µg, witamina A – 1 IU, witamina E – 0.12 mg, witamina K – 4.4 µg, minerały: wapń – 99 mg, żelazo – 2.7 mg, magnez – 79 mg, fosfor – 12 mg, potas – 558 mg, sód – 79 mg, cynk – 0.10 mg, Źródło danych: USDA National Nutrient Database for Standard Reference.
Kto nie powinien jeść szpinaku?
Niestety szpinak jest też źródłem kwasu szczawiowego, który wiążąc wapń przyczynia się do powstania kamieni nerkowych. Należy go zatem jeść z produktami nabiałowymi, które neutralizują działanie kwasów. Z umiarem powinny go też spożywać osoby cierpiące na nadkwaśność, dnę moczanową i reumatyzm.
